Naegleria Fowleri: Con sinh vật đơn bào bí ẩn với khả năng sinh sống độc đáo và nguy hiểm tiềm ẩn!

Naegleria fowleri, còn được biết đến là “ấu trùng ăn não”, là một loại amoebozoa thường được tìm thấy trong các vùng nước ngọt ấm áp như hồ, suối và ao. Dù kích thước nhỏ bé chỉ vài micromet, nó lại sở hữu khả năng gây ra bệnh viêm não do amoeba Naegleria fowleri (PAM) - một căn bệnh hiếm gặp nhưng thường dẫn đến tử vong.

Đặc điểm hình thái và sinh học của Naegleria fowleri:

Naegleria fowleri có thể tồn tại dưới hai dạng: nang và thể động. Dạng nang là dạng bất hoạt, chịu được điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ thấp hoặc thiếu nước. Khi môi trường thuận lợi, Naegleria fowleri chuyển sang dạng thể động, hình dạng giống như một khối chất nhờn nhỏ với chân giả giúp nó di chuyển và bắt mồi.

Bên trong tế bào của Naegleria fowleri là một nhân duy nhất chứa bộ gen của sinh vật. Nó cũng có các bào quan khác như ti thể và lysosome, thực hiện các chức năng quan trọng như hô hấp và tiêu hóa.

Môi trường sống và chu trình sống:

Naegleria fowleri ưa thích môi trường nước ngọt ấm áp (khoảng 25-46 độ C). Nó thường được tìm thấy trong các hồ nước, suối, ao, thậm chí cả nước nóng khoáng. Ngoài ra, Naegleria fowleri cũng có thể tồn tại trong đất ẩm và bùn.

Chu trình sống của Naegleria fowleri bao gồm ba giai đoạn chính:

1. Dạng nang: Khi điều kiện môi trường không thuận lợi, Naegleria fowleri chuyển sang dạng nang để bảo vệ bản thân. Dạng nang có thể chịu được nhiệt độ cao, thiếu nước và các điều kiện khắc nghiệt khác.

2. Dạng thể động: Khi điều kiện môi trường trở nên thuận lợi, Naegleria fowleri sẽ thoát khỏi dạng nang và chuyển sang dạng thể động.

3. Sinh sản: Dạng thể động có thể sinh sản bằng cách phân chia nhị phân (tế bào mẹ chia thành hai tế bào con).

** PAM - mối đe dọa tiềm ẩn:**

Naegleria fowleri thường không gây hại cho con người khi chúng sống trong môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, nếu nước nhiễm Naegleria fowleri xâm nhập vào mũi, nó có thể di chuyển lên não và gây ra bệnh viêm não do amoeba Naegleria fowleri (PAM). PAM là một căn bệnh hiếm gặp nhưng thường dẫn đến tử vong, với tỷ lệ tử vong cao khoảng 97%.

Triệu chứng của PAM:

• sốt cao
• nhức đầu dữ dội
• cứng cổ
• buồn nôn và nôn
• lú lẫn
• co giật
• hôn mê

Cách phòng tránh PAM:

• Tránh bơi lội hoặc tiếp xúc với nước ngọt ấm trong những thời điểm nóng nhất.

• Sử dụng kẹp mũi khi bơi lội hoặc tham gia các hoạt động dưới nước.

• Không cho trẻ em uống nước hồ hoặc suối.

• Luôn rửa tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc với nước hồ, ao hoặc suối.

Naegleria fowleri là một ví dụ về sự đa dạng và phức tạp của thế giới sinh vật đơn bào. Mặc dù Naegleria fowleri thường không gây hại cho con người, nhưng việc hiểu rõ về chu trình sống và cách phòng tránh PAM là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của chúng ta.